Πάμε θέατρο.. Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού του Ιάκωβου Καμπανέλλη | Θέατρο Πρόβα
ΤΡΙΑΚΟΣΤΗ ΟΓΔΟΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2022
Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού
του Ιάκωβου Καμπανέλλη
Μία σπαρταριστή
αποκαλυπτική σάτιρα
Για 2η
Χρονιά στο ΘΕΑΤΡΟ ΠΡΟΒΑ
ΠΡΕΜΙΕΡΑ : ΣΑΒΒΑΤΟ 5 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
2022
Για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων !
Λίγα λόγια για το έργο:
«Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού» είναι ο αντίποδας του κόσμου της «Αυλής των θαυμάτων». Το έργο γράφτηκε το 1978 και παρουσιάστηκε από το θέατρο Τέχνης. Η ιστορία του έργου είναι πολύ απλή.
Τα επτά αδέλφια, γυναίκες και άντρες, κληρονόμοι μιας μεγάλης βιομηχανικής επιχείρησης, κάτω από την τυραννική αθανασία ενός επτάψυχου πατέρα, που μολονότι είναι σε μόνιμη αφασία, διατηρεί το 51% των μετοχών του. Τα αδέρφια τσακώνονται μεταξύ τους, γιατί όλα θέλουν να ηγηθούν και να αναλάβουν τη διεύθυνση της εταιρείας. Οι ανελέητες ραδιουργίες και οι λυσσαλέοι καυγάδες που γίνονται συνέχεια ανάμεσά τους, οδηγούν στην αλληλοεξόντωση τους. Τελικά διαπιστώνουν ότι κυνηγούν και επενδύουν σε ένα μέλλον που δεν το ορίζουν. Μέσα όμως από τις διάφορες κωμικοτραγικές καταστάσεις που ζουν, αποφασίζουν να συμφιλιωθούν, και να μονοιάσουν για να συνεχίζουν να έχουν ακόμα τον ζωντανό μπαμπά τους.
Η Μαίρη Ραζή και ο Σωτήρης Τσόγκας πρωταγωνιστούν μαζί με τους Κώστα Δαρλάση, Μαρία Ελένη Μακρή, Κοραλία Τσόγκα, Άννα Πορφύρη, Αντώνη Ζιώγα, Υάκινθο Μάινα, στη διαχρονική, κωμικοτραγική, κοινωνική σάτιρα, του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Την σκηνοθεσία υπογράφει ο Παντελής Παπαδόπουλος, τα σκηνικά κοστούμια η Λαμπρινή Καρδαρά , σε πρωτότυπη μουσική του Διονύση Τσακνή, με εισηγητή δραματολογίας τον Κώστα Γεωργουσόπουλο.
Γιατί επιλέξαμε το έργο «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού»:
Το θέατρο «Πρόβα» έχει στο ενεργητικό του μακροχρόνια πορεία παρουσίασης ελληνικών θεατρικών έργων . Στο πλαίσιο της συμμετοχής μας στον εορτασμό του έτους Καμπανέλλη, 100 χρόνια από τη γέννηση του, επιλέξαμε να παρουσιάσουμε «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού», ένα από τα πιο σημαντικά έργα της ελληνικής μεταπολιτευτικής περιόδου. Πρόκειται για το έργο που φέρει την υπογραφή του πατριάρχη του ελληνικού θεάτρου, Ιάκωβου Καμπανέλλη. Το έργο, με αφορμή τη διαμάχη για την κληρονομιά μιας μεγάλης βιομηχανικής επιχείρησης, καταγράφει με συγκλονιστικό αλλά και διαχρονικό τρόπο, την απληστία των ανθρώπων και την ακόρεστη δίψα τους για εξουσία και πλούτο. Το έργο γράφτηκε το 1978 αλλά μοιάζει σαν να γράφτηκε σήμερα. Αυτό είναι το μέγα επίτευγμα του Καμπανέλλη, ο οποίος στέκεται στην κορυφή της νεότερης ιστορίας του θεάτρου. Δεν είναι τυχαίο που οι σύγχρονοι του συγγραφείς, αλλά και οι νεότεροι τον αποκαλούν γενάρχη του ελληνικού θεάτρου. Μαίρη Ραζή – Σωτήρης Τσόγκας
Συντελεστές
Σκηνοθεσία-Φωτισμοί: Παντελής Παπαδόπουλος
Σκηνογραφία-ενδυματολογία: Λαμπρινή Καρδαρά
Εισηγητής Δραματολογίας: Κώστας Γεωργουσόπουλος
Μουσική: Διονύσης Τσακνής
Σχεδιασμός φωτισμών: Υάκινθος Μάινας
Βοηθός σκηνοθέτη: Τάσος Παπαδόπουλος
Διανομή
ΑΛΙΚΗ: Μαίρη Ραζή
ΚΩΣΤΑΣ: Σωτήρης Τσόγκας
ΤΩΝΗΣ: Κώστας Δαρλάσης
ΜΑΙΡΗ: Κοραλία Τσόγκα
ΜΑΝΟΣ: Αντώνης Ζιώγας
ΘΕΙΑ: Μαρία Ελένη Μακρή
ΕΙΡΗΝH: Άννα Πορφύρη
ΓΙΩΡΓΟΣ: Υάκινθος Μάινας
Συντελεστές
Διεύθυνση
Θεάτρου ΜΑΙΡΗ
ΡΑΖΗ
Φωτογράφος παράστασης ΓΙΩΡΓΟΣ
ΠΑΝΗΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
Αφίσα – Εξώφυλλο
Προγράμματος ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΥΚΜΗΣΗΣ
Βοηθός Φωτογράφου ΣΕΜΙΝΑ ΠΑΝΗΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Ηλεκτρολόγος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
Διαχείριση Social Media ΤΖΕΝΗ
ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ
Γραφίστρια
ΡΟΖΑ
ΠΑΠΠΟΥΤΣΑΚΗ
Τυπογραφείο ANGELAKIS DIGITAL
Κατασκευή Σκηνικού ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΤΕΡΕΛΟΣ
Κουστούμια ΒΕΣΤΙΑΡΙΟ
ΘΕΑΤΡΟΥ ΠΡΟΒΑ
Παραδοσιακές Στολές ΒΕΣΤΙΑΡΙΟ
ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΗ
Κομμώσεις – Μακιγιάζ: ΒΙΝΑ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΟΥ
ΤΗΛ: 21088.18.326 & 210 88.18.117 ΦΑΞ: 210 88.14.151 email: info@prova.gr&theatro.prova@gmail.com
Σημείωμα του Σωτήρη Τσόγκα
«Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού» είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, και από τα πλέον διακεκριμένα της νεοελληνικής δραματουργίας. Το έργο αυτό αποκλείει από τον δραματουργικό του πυρήνα έντονα ηθογραφικά στοιχεία, για αυτό και παραμένει -43 χρόνια μετά τη γραφή του- επίκαιρο. Διαπραγματεύεται την ακόρεστη και θηριώδη δίψα του ανθρώπου για εξουσία, δύναμη, πλούτο, έλεγχο και εκμετάλλευση. Θέμα δηλαδή υπερ-τοπικό και υπέρ-χρονικό και με αυτή την έννοια, κλασσικό. Ο συγγραφέας κατέρχεται στα άδυτα μιας μεγαλοαστικής οικογένειας και φέρνει στο φως, άλλοτε με κυνικό ρεαλισμό, άλλοτε με επιτηδευμένο μελοδραματισμό και άλλοτε με παρωδιακές εξάρσεις, τον ανελέητο πόλεμο μεταξύ των μελών της, για το ποιος θα κληρονομήσει τα σκήπτρα μιας μεγάλης βιομηχανικής επιχείρησης. Το έργο «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού»παρουσιάζει με μοναδικό τρόπο, το πώς μεταβάλλονται, αλλοιώνονται και εξαγριώνονται οι δεσμοί αίματος στο κυνήγι της εξουσίας και του πλούτου, μεταμορφώνοντας μία οικογένεια σε αρένα «ζωώδους» και «αιματηρής» μάχης μέχρις εσχάτων. Μία μικρογραφία δηλαδή της σύγχρονης κοινωνίας.
Σημείωμα του σκηνοθέτη Παντελή Παπαδόπουλου
Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης δεν έγραψε μόνο υπέροχα θεατρικά έργα, έδωσε στα έργα του και υπέροχους τίτλους ευφυείς, ποιητικούς. Στα τέσσερα πόδια του τραπεζιού ο τίτλος εμπεριέχει το περιεχόμενο και την ουσία του έργου, μία καταπληκτική μεταφορά! Τα τέσσερα πόδια ενός τραπεζιού δεν μπορούν να σταθούν όρθια, αυτόνομα, χωρίς το καπάκι του τραπεζιού, χωρίς την τάβλα θα πέσουν. Στο έργο αυτό ο Καμπανέλλης φεύγει από τη λαϊκή συνοικία, από την αυλή των θαυμάτων και μπαίνει στο αστικό σαλόνι, όπου ζει κινείται και δρα μία επιχειρηματική οικογένεια. Αντιθέσεις, ανταγωνισμοί, συνωμοσίες, πάθη και μίση χαρακτηρίζουν την συνύπαρξη τους. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα τα αδέρφια συντηρούν με κάθε τρόπο τον ημιθανή πατέρα τους στη ζωή. Γιατί χωρίς αυτόν θα πέσουν. Ο πατέρας τους κρατά όρθιους, ενωμένους. Είναι η τάβλα του τραπεζιού. Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης είναι ένας ανατόμος της ελληνικής κοινωνίας, σφράγισε με το έργο του το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Στα τέσσερα πόδια κάνει τομή στη γέννηση της Ελληνικής αστικής τάξης, στη δημιουργία του καπιταλισμού στην Ελλάδα. Με χιούμορ που καίει και με διάθεση σατιρική, με έντονες συγκρούσεις στηλιτεύει νοοτροπίες και συμπεριφορές. Μία κοινωνική, οικογενειακή κωμωδία. Μάλλον ένα έργο κωμικοτραγικό. Στόχος μία ευφροσύνη παράσταση με σκέψη και ουσία.
Χαίρομαι που συνεργάζομαι και πάλι με το θέατρο Πρόβα, την Μαίρη Ραζή και το Σωτήρη Τσόγκα που ξέρουν να δημιουργούν ένα περιβάλλον ανθρώπινο, φιλικό και δημιουργικό.
Τους ευχαριστώ.
Σημείωμα του Κώστα Γεωργουσόπουλου
Ο Καμπανέλλης δεν έχει επώνυμους δασκάλους δεν ανήκει σε καμία σχολή. Δεν μαθήτευσε συστηματικά στη θεατρική πιάτσα, ήρθε στο θέατρο επιφορτισμένος με την τραυματική εμπειρία του Μαουτχάουζεν και θυμωμένος γιατί ο άνθρωπος που έχει το προνόμιο να εκλεγεί το χαρίεν συνήθως κατέφυγε στο χαώδες. Ο Καμπανέλλης έμαθε θέατρο ως μαγεμένος θεατής στους σκοτεινούς εξώστες του Εθνικού Θεάτρου και στα τρίζοντα καθίσματα του Θεάτρου Τέχνης. Είναι ευτυχώς ένας ιδιοφυής αυτοδίδακτος. Αλλά και ένας συλλέκτης σπάνιων χειροποίητων αισθημάτων θεατρικής καταγωγής. Όλο το έργο του Καμπανέλλη είναι οι απεγνωσμένες προσπάθειες του ανθρώπου της γενιάς του να κατοικήσουν το μεταβαλλόμενο ραγδαία χώρο τους. Αρχοντικά που καταρρέουν, αυλές που γκρεμίζονται, εστίες ή οικογενειακά τραπέζια που ακυρώνονται ως αμπάριζες ζωής, απονευρωμένες απόπειρες επιστροφής στα πάτρια, τραυματικές μνήμες ζωής καθημαγμένες από τις προδοσίες και μέσα σ΄ αυτό το αλλοπρόσαλλο άνευ αρχών δούναι και λαβείν παγιδευμένος ο Έλληνας του Καμπανέλλη, ονειροπόλος και χωμάτινος, γενναιόδωρος και μίζερος μαζί, προδομένος και ποταπός, προδότης, προσηνής και ανοίκειος, ανοιχτός σφιχτός σε επιθυμίες, λάγνος και ηθικολόγος, αλήτης, φυγάς και σπιτόγατος, κοπανατζής και κλεπταποδόχος, βασανιστής και αιώνιο θύμα, νοσταλγός των μεγάλων οριζόντων και καρπαζοεισπράκτορας της δεκάρας, αυτός ο μέγας, ο μικρός Έλληνας που με το ένα χέρι ανακατεύει το βόθρο και με το άλλο θωπεύει το γαλαξία.
Ο Καμπανέλλης από το 1957 που τον καθιέρωσε ο Κουν έως σήμερα, άνοιξε με τον ευλογημένο εμπειρισμό του τον δρόμο της μεταπολεμικής μας δραματουργίας και τον έστρωσε με προδιαγραφές λεωφόρου.
Σ’ αυτόν τον δρόμο σήμερα οδοιπορούν αξιόλογοι Έλληνες συγγραφείς. Το παρήγορο είναι πως σ’ αυτήν την οδοιπορία πρωτοπορεί ακμαίος, σύγχρονος, έκπληκτος πάντα, συχνά θυμωμένος και πάντα ως την απελπισία αισιόδοξος.
Ο Καμπανέλλης έγινε με το έργο του ένας από τους κρίκους που αποτελούν την πολιτιστική πνευματική άλυσο της ελληνικής συνέχειας ήθους και διάνοιας. Αντιπροσωπεύει αυθεντικά αυτό που έλεγε ο Σεφέρης πως «σ’ αυτόν τον τόπο όλοι μας είμαστε τραγικά αυτοδίδακτοι»! Στο «Τέσσερα πόδια του τραπεζιού» είδε την αδηφάγο νέα γενιά των εχόντων να περιφέρεται σαν τα κοράκια πάνω από το πτώμα του παλιού αυτοδημιούργητου μεγαλοαστού παλαιάς κοπής.
Είναι παρήγορο που ύστερα από την «Φλαντρώ» του Χόρν, την «Δράκαινα» του Μπόγρη, το «Μία νύχτα μία ζωή» του Σπύρου Μελά, τους «Παλαιστές» του Στρατή Καρρά, η Μαίρη Ραζή και ο Σωτήρης Τσόγκας μας πλουτίζουν με ένα ακόμη διαμάντι της ελληνικής δραματουργίας μας. Είναι κέρδος για το Θέατρο μας αλλά και για την εμπειρία των ηθοποιών μας να αναδεικνύουν κείμενα που είναι χαρισματικά, δηλαδή από την κούνια τους πλασμένα για να ζήσουν και να ανασαίνουν στη σκηνή.
ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗ
«... πρέπει να βρέθηκε σε μια στιγμή ιδιαίτερης ψυχικής ευφορίας, όταν έγραφε "Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού". Έργο μιας πνοής, η δεινή αυτή κωμικοτραγική κοινωνική σάτιρα, έχει μια σπάνια αρχιτεκτονική αρτιότητα, έναν χείμαρρο ευφυών ευρημάτων, φραστικών και τεχνικών.»
Άλκης Μαργαρίτης - (ΤΑ ΝΕΑ)
«Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης φέρει δικαίως τον τίτλο του Πατριάρχη του νεοελληνικού θεάτρου αφού το δικό του θεατρικό έργο έδωσε μεταπολεμικά νέα πνοή στην ελληνική σκηνή. Το έργο του είναι απόλυτα ελληνικό και εκφράζει μια βαθιά πολιτική και κοινωνική ανησυχία: ο Καμπανέλλης, έχοντας ζήσει το ναζιστικό στρατόπεδο αλλά και την μετεμφυλιακή εξαθλίωση της Ελλάδας, κάνει θέατρο ορμώμενος από την άμεση εμπειρία που σε πρώτη ανάγνωση παραπέμπει στην ηθογραφία. Νέο-ρεαλιστής ή νεο-ηθογράφος, ο Καμπανέλλης συνυπάρχει με τον καυστικό χιουμορίστα, τον σατιρικό συγγραφέα που προβάλλει τη διάσπαση του ατόμου σε πολλαπλές ταυτότητες, διαχέει το χώρο και το χρόνο, εμβολίζει την πραγματικότητα με το όνειρο και τη φαντασίωση».
Δημήτρης Τσατσούλης
Διδάκτωρ Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
«Ο Καμπανέλλης έχει υπηρετήσει σχεδόν όλες τις δραματικές φόρμες: από το ραδιοφωνικό έργο και το κινηματογραφικό σενάριο, από το σκετς και τους μονολόγους, σπονδυλωτά έργα από νούμερα και μονόπρακτα, σε δραματικές συνθέσεις πολύπρακτες και αρχιτεκτονημένες. Η υφολογική διαστρωμάτωση στα έργα του φτάνει από τον ακραίο ρεαλισμό μιας νατουραλιστικής καταγραφής έως μια ποιητική, σχεδόν μεταφυσική υπερβατικότητα, η γλώσσα του από την επιτυχημένη αναπαραγωγή της καθημερινότητας έως την καθαρή ποίηση»
Βάλτερ Πούχνερ - Επίτιμος Καθηγητής του Ε.Κ.Π.Α
Έγραψε ένα έργο που ήταν ο αντιπρόσωπος της αυλής των θαυμάτων την αυλή είχαμε δει τους φτωχούς και ανέργους που ζουν σε προσφυγικές αυλές ώσπου έρχεται η στιγμή που και αυτή η ελάχιστη στέγη τους θα γκρεμιστεί για να υψωθεί μία ακόμη πολυκατοικία από τα άπλυτα πλούσια αφεντικά τώρα στα τέσσερα πόδια του τραπεζιού ήρωες παρόντες είναι οι απόντες οι αφανείς του πρώτου έργου οι πλούσιοι τα αφεντικά.
Μηνάς Χρηστίδης - (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 15/2/2003)
Ο τίτλος του έργου ο τίτλος του έργου παραπέμπει σε ένα υλικό αντικείμενο σε μία κατασκευή η οποία καθώς ξετυλίγεται η υπόθεση του έργου αλλάζει η κατάσταση μεταβάλλεται αλλά δεν καταστρέφεται ο θεατής εύκολα διαπιστώνει ότι αυτή η μεγάλη υπόθεση που κάποτε λεγόταν η οικογένεια Δεν υπάρχει πια τα τέσσερα στηρίγματα έχουν από καιρό αφαιρεθεί και η επίπεδη επιφάνεια του τραπεζιού έχει μετατραπεί σε ένα πρόχειρο ανεπίσημο φέρετρο ο συγγραφέας επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στην κρίση που διαπερνά η μεγάλη αστική τάξη της σύγχρονης κοινωνίας όπως αυτή διαμορφώθηκε αμέσως μετά τον δεύτερο μεγάλο πόλεμο.
Απόστολος Παπαϊωάννου
Το έργο «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού» μία αλληγορία πάνω στην κρίση της δυτικής καπιταλιστικής κοινωνίας ένας πατέρας που θεωρείται από τα αγαπητά του τέκνα ανίκανος να αποφασίσει ή οτιδήποτε ένας ζωντανός νεκρός υποτίθεται πως έχει συντάξει μία μυστηριώδη διαθήκη γύρω από την οποία κινείται το ενδιαφέρον όλων αποκαλύπτοντας τις προσωπικότητες και το ταπεραμέντο τους ο πάτερ φαμίλιας είναι ένα φυτό ίαση.
Vasile Iancu - Εφημερίδα Universul de Iasi
παράσταση στη Ρουμανία
«...το παιχνίδι του θεάτρου με τον Καμπανέλλη είναι μία παρτίδα που δεν έχει τέλος. Ο Καμπανέλλης μας δείχνει πώς τα όρια της γνώσης μας για το θέατρο υπάρχουν για να ξεπερνιούνται και πως εκείνος πάντα θα είναι ο πρώτος που θα τα ανατρέπει.»
Πλάτων Μαυρομούστακος - Αθήνα 2 Οκτωβρίου 2000
Εμείς οι Έλληνες θεατρικοί συγγραφείς του οφείλουμε πολλά όλο το σύγχρονο νεοελληνικό θέατρο σου οφείλει πολλά Δεν είσαι μόνο ο σημαντικότερος θεατρικός μας συγγραφέας είσαι και ο πρωτοπόρος γιατί τόλμησες να μπεις σε ναρκοθετημένες περιοχές της εποχής εκείνη όταν άλλοι μιλούσαν για αγάπες και λουλούδια ή αντιμετώπιζαν κάπως επιδερμικά την ιστορία.
Κώστας Μουρσελάς - 6 Οκτωβρίου 2000
«Τέτοιος συγγραφέας είναι ο Ιάκωβος Καμπανέλλης Αυτό που δίδαξε το θέατρο του στους νεότερους συγγραφείς είναι ακριβώς αυτό που για μεγάλο διάστημα είχε χαθεί από το ελληνικό θέατρο. Η φλυαρία έδωσε τη θέση της στην οικονομία και η ευκολία στο βάθος. Το νεοελληνικό έργο απόκτησε δικό του σώμα και ψυχή.
Θανάσης Παπαγεωργίου - Σεπτέμβριος 2000
Ξεκινώντας το 1978 με τα Τέσσερα πόδια του τραπεζιού και συνεχίζοντας, αργότερα, με το αόρατο θίασο(1988) και σχεδόν αμέσως μετά, με το τελευταίο του έργο, Ο δρόμος περνά από μέσα(1990) καταγράφει , με σταθερό πεδίο αναφοράς την αστική τάξη, τα αδιέξοδα της μεταπολιτευτικής αυτή την φορά Ελλάδας. Και τα τρία αυτά έργα αν και διαφοροποιούνται πλήρως ως προς την επιλογή της δραματικής φόρμας, συνδέονται με το ίδιο εσωτερικό νήμα, της κοινωνιολογικής κριτικής και πολιτικής ευθυκρισία, που διαπερνά ολόκληρη την καμπανελλική δραματουργία.
Γλυκερία Καλαïτζή - Μάρτιος 1993
Ακολουθήστε τα Μουσικά νέα στο facebook
.jpg)